सह्याद्री तसा नेहमीच भुलवतो ,
साद घालतो ..अन मग आपली पाऊलं हि न अडखळता त्याप्रेमापायी अन आपल्या आनंदापायी
पुढे सरसावू लागतात. कधी नाशिक , कधी पुणे कधी रायगडच्या दिशेने ...त्याच्या
मायेभरल्या कुशीत काही क्षण विसावण्यासाठी ..ध्यान- मग्न होण्यासठी ...गौरवशाली
इतिहासाची पानेमुळे पुन्हा उजळवीण्यासाठी , हृदयाशी सारे क्षण टिपून घेऊन ..
सह्याद्री जीवन अगदी जवळून अनुभवण्यासाठी ....
काल अशीच पाऊलं निघाली ते पुणे जिल्ह्यातील जुन्नर तालुकाच्या च्या
दिशेने ..हडसर च्या वाटेने - दुर्गशास्त्रील एक अनोखं दुर्ग रत्न ....पहावयास !
समुद्र सपाटीपासून साधारण १०००
मीटर उंच असलेला हा किल्ला दुर्ग बांधानितला एक वेगळंच वैशिष्ट्य आहे . एक वेगळंच
अलंकार . कातळात कोरून काढलेले प्रवेशद्वार , बोग्देवाजा मार्ग , ती अंधारी
कोठारं, शत्रूला हि कळणार नाही अशी केलेली दुर्ग बांधणीची रचना पूर्वीच्या लोकांची
बुद्धिमत्ता अन कलागुणाची दाद देऊन जातं.
तसं सह्याद्री म्हटलं तर मला नाशिक आधी खुणावतो. एक वेगळं राकाटपनं
अन सौंदर्यविष्कार येथे पाहायला मिळतं . पण त्या इतकंच पुणे हि माझं आवडीच
....इथल्या सह्याद्री रांगा वेडावून सोडतात .
कधी मंद कधी बेभान गतीने वाहणारा
उनाड वारा , अथांग पसरलेला निळेशार जलाशय , वर विस्तारलेलं मोकळं आभाळ, सभोवतालची
हिरवी घनदाट झाडी , त्यावर बागडणारी इवली टीवली सुरेख रंगेवाली ना ना विविध
प्रकारची फुलपाखरं, पक्षी पाखरांची भान हरपून टाकणारी मंजुळ शिळ , इथला रम्य सुखद
परिसर , इथली माती इथली मनमिळावू , मदतीस तप्तर असणारी गोड - साधी भोळी माणसं .,
त्यांचा पेहराव .., त्यांचा येथोच्छित पाहुणचार ...आठवणीच गाठोडं घरी जाता जाता
अगदी भरभरून जातं .
पुढे नक्कीच येऊ ..अशी मनाशी आर्त हाक देत .
पुढे नक्कीच येऊ ..अशी मनाशी आर्त हाक देत .
ठाण्याहून पहाटे साडेचार वाजता , साईचरणी लीन होत .
आमच्या (म्हणजे हेमंत ची हो ) बजाज ct १०० ने आमची पुढील प्रवासी
वाटचाल सुरु झाली . रस्त्यावरील निरव शांततेला छेदत..,पहाटी काळोखात ...वाऱ्याशी
सलगी करत, अंगा खांद्याला बिलगणाऱ्या , कुडकुडवनाऱ्या गुलाबी थंडीचां आस्वाद घेत
आम्ही निघालो. मधेच कुठे थांबत , थर्मास मधल्या वाफालेल्या चहाचे एक एक घुटके घेत
. .कधी सेल्फी सेल्फी म्हणत स्वतःचे फोटो काढत .
माळशेज च्या नागमोडी वळणाने , सह्याद्रीचा राकट कणखरपणा नजरेत सामावत
, आम्ही खुबी फाट्याजवळ आलो.
हरिश्चंद्रगड ची मनमोहक रांग समोरच खुणावत होती. पण पाउलं हडसर च्या
दिशेने जी जाणार होती.
थोडी पोटपूजा उरकून घ्यावी
म्हणून एका हॉटेल मध्ये उतरलो . हॉटेल धारकास गरमागरम मिसळ पावची ऑर्डर देऊन मुक्त
गप्पांत रंगून गेलो. बऱ्याच दिवसाने अशी चवदार मिसळ खावयास मिळाली. त्याने अतृप्त
उदर मन हि तृप्त झालं. नंतर पुढे बराच वेळ त्या मिसळची चव जिभेवर तशीच रेंगाळत
राहिली . .
साधारण ९:३० दरम्यान गणेश खिंडीतून , गणेशाला वंदन करत , खामगावातून
वळसा घेत , माणिकडोह च्या रम्य परिसरात आम्ही दाखल झालो. अन भान हरपून गेलो.
सृष्टी सौन्दर्याचं जितकं कौतक करू तितकंच कमीच आहे. सौंदर्यलांकाराने नट- नटलेली
अन प्रेमाने ओतपोत अशी हि सृष्टी नेहमीच भान हरपून टाकते. खरंच निसर्ग सारखा
जादुगार नाही अन त्याच्यासारखा मित्रगुरु हि ...
वळणा वळणाच्या अरुंद रस्तावर , मोकळ्या वातारवणात
,. ..हडसर अन बाजूचा हटकेश्वर डोळ्यासमोर ठेवत ...
आम्ही हडसर गावाशीपाशी पोहचते झालो.
सकाळची नेहमीचीच गावकरयांची
दिनचर्या , कामाची लगभग सुरु झाली होती . कुणी इस्टी खांब्या जवळ जुन्नर इस्टी ची
वाट पाहत होते. तर आया - बहिणी - विहिरीवर पाणी भरण्यास गर्क झाल्या होत्या .
हडसरला पहिल्यांदाच आलो असल्याने हडसर कडे जाणारी वाट विचारावी
म्हणून ..विहिरीवर पाणी भरावयास आलेल्या एका ताई ला मी विचारलं . ' ताई ' हडसर ला
जाणारी वाट कुणीकडून जाते?
तेंव्हा माझ्या 'ताई' ह्या शब्दाने ती गालातल्या गालात हसली अन लाजली
..तेंव्हा वाटलं कि ' ताई' म्हणून मी चुकलो कि काय ? असो हा गमतीचा भाग ...
तसे संस्कारच आहे आम्हावर ...बहिणीचं नात हळूच गुंफून घ्यायचं .
हडसर ला जाणारी एक पायवाट विहिरी जवळून जाते . पच्छिम दिशेने तो
किल्ल्याचा राजमार्ग तर दुसरी वाट बुरूजा जवळून जाते पूर्वेकडचा उभा कातळ कडा चढून
..खुंटीच्या वाटेने, थर थरार अनुभवून , कमी वेळेत (नवख्याने येथून अजिबात जावू नये
)
सुरवातीला आम्ही राजमार्गाने जायचं ठरवत होतो पण नंतर खुंटीच्या
वाटेनेच माथा गाठायचा ठरवलं. अन आमची ' बाईक' एका ठिकाणी घरी सोपावत , आम्ही खुंटी
च्या वाटेने निघालो .
गावातल्या एकाने आम्हास रस्ता दाखवला नि आम्ही पुढे होत हळूहळू त्या
पाउलं वाटे संगे निघू लागलो.
सुरवातीला पायथ्याशी एक मंदिर लागलं . त्याच दर्शन घेतलं. अन पुढे
वाटचाल सुरु ठेवली .
आता मोकळ्या आभाळाशी ' खुंटीची उभी' पहाडी वाट आमचं लक्ष वेधून घेत
होती .
खालून मुंग्यासारखी दिसणारी
काही माणसं ती वाट हळूच सर करत होती. .ते पाहून आमच्या साहसी मनाला हि उत्सुकतेची
नवी बहर आली . तनामनात नवा जोश नवा आत्मविश्वास फडफडू लागला .
त्यातचं पायाखालची वाट तुडवत तुडवत आम्ही नेहमीच्या शिरस्त्या
प्रमाणे चुकीच्या वाटेने कधी निघालो ते आमचच आम्हाला कळल नाही .
आजवरचे बरेच ट्रेक असे सीध्या मार्गाने न होता असे हटकेच झालेत .
काट्या कुट्यातून उभ्या घासार्या मधून स्वतः ला सावरत मार्ग काढत.
आठवणीचा तो अनमोल ठेवा कायम स्मृतीत जागे ठेवून ...
तर असो ...
हाता खांद्यावर काट्यांचे ओरबडे उमटवत त्याची ती खून आठवण म्हणून
ठेवत आम्ही खुंटी च्या उभ्या पहाडा जवळ बुरूजा जवळ आलो.
उभ्या कातळातल्या त्या खोबण्या आता उराशी धडकी देत होत्या . नवा
थ्रील अनुभवायला मिळणार होता. पण जरासाही हलगर्जीपणा आमचा .....नवं संकट ओढवणारा
होता .
त्यामुळे मनाशी पक्का निर्धार करून ..सावधगिरी बाळगून , नव्या दमाने
हळुवार आम्ही पहिला टप्पा पूर्ण केला.
आणि मोकळं श्वास टाकला.
आता एका गुहेपाशी येउन आम्ही पोहचलो ...
क्रमश :- पुढील भाग लवकरच ..
संकेत य पाटेकर
०७.१०.२०१४
